ĐÃ ĐẾN LÚC CHÚNG TA THAY ĐỔI

Là bậc cha mẹ, chúng ta đều muốn mang đến những điều tốt đẹp nhất cho con mình, để con có nhiều cơ hội phát triển, có một tương lai thật tươi sáng. Tuy nhiên điều đáng buồn mà ít ai trong số những bậc phụ huynh như chúng ta dám thừa nhận đó là

“Chúng ta – Những bậc cha mẹ đang có quan niệm, phương pháp dạy con sai lầm”

Những phương pháp dạy con tưởng chừng như có từ lâu đời, nhà nhà đều áp dụng lại chưa phải là phương pháp dạy con đúng và hữu hiệu. Áp dụng những phương pháp sai lầm có thể sẽ khiến mối quan hệ giữa chúng ta và con trở nên xa nhau hơn.

Sai lầm đầu tiên : Phản ứng thái quá khi con mắc lỗi

Hãy lấy 1 ví dụ, bé vô tình làm đổ đữa thức, thông thường cha mẹ sẽ ngay lập tức nổi cơn thịnh nộ, la mắng trẻ. Đây là một phản ứng thái quá của cha mẹ đối với hành động của con. Thực ra khi trẻ thấy cha mẹ tức giận và la mắng như vậy sẽ càng cảm thấy có lỗi, sợ hãi và kết quả là trẻ sẽ òa khóc, điều này lại càng khiến người lớn căng thẳng hơn và rất dễ xảy ra xung đột.

Thay vào đó, cha mẹ hãy bình tĩnh và rủ con cùng dọn dẹp đống lộn xộn: “Mẹ con mình cùng dọn bàn ăn cho sạch nhé”. Và tất nhiên bé cũng sẽ có phản ứng tích cực với lời đề nghị không thể tốt hơn của mẹ thay vì bật khóc, sợ sệt.

Sai lầm thứ 2 : Liên tục la mắng, phàn nàn

Những lời trách mắng có tác dụng giúp trẻ nhận ra lỗi lầm của mình và cải thiện tốt hơn. Thế nhưng nếu chúng ta liên tục phàn nàn, chỉ trích con mọi lúc mọi nơi thì sẽ phản tác dụng, khiến trẻ trở nên nhút nhát và không còn muốn tâm sự với cha mẹ nữa. Điều này chắc chắn sẽ khiến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trở nên xấu đi.

Các bé sẽ cảm thấy xấu hổ và tự ti hơn nếu cha mẹ liên tục mắng mỏ, chỉ trích lỗi của trẻ thay vì nhấn mạnh và khuyến khích hành động tốt, thành tích mà trẻ đã đạt được.

Sai lầm thứ 3 : Học giỏi là “sứ mệnh” duy nhất

Quan niệm của người Việt Nam vẫn đánh giá kết quả học tập qua các bảng thành tích. Học giỏi gần như là tiêu chí duy nhất để đánh giá con trẻ. Đứa trẻ người Việt cắm đầu vào học, không đòi hỏi phải vận động, chơi thể thao, học tập kỹ năng… Thậm chí, trẻ khỏi cần làm việc nhà, vì ba mẹ ưu tiên cho việc học của con hàng đầu.

Đây là một quan niệm rất sai lầm cần thay đổi ngay lập tức. Một con người thành công khi tổng hòa được nhiều yếu tố: Kiến thức – Kỹ năng – Sức khỏe – Quan hệ xã hội… Để có được những điều này, trẻ cần được học – chơi, được khám phá và trải nghiệm ngay từ bậc Tiểu học.

Sai lầm thứ 4 : “CON NHÀ NGƯỜI TA”

Albert Einstein từng nhận định: “Nếu bạn đánh giá một con cá bằng khả năng leo cây thì cả đời con cá đó sẽ nghĩ rằng mình ngu ngốc”. Mỗi đứa trẻ có khả năng và sở thích khác nhau. Bắt trẻ giỏi đều, giỏi toàn diện môn là việc khá… mơ hồ. Đáng buồn, tiêu chuẩn đánh giá học sinh này vẫn phổ biến tại các trường.

Con nhà người ta học được hoặc học giỏi cái gì thì mình cũng muốn, thậm chí bắt con mình làm được điều đó. Các bậc phụ huynh vẫn thường so sánh con với trẻ khác và muốn con đạt được điều người khác làm được. Chúng ta nên dừng ngay suy nghĩ này nếu không muốn đặt áp lực quá lớn lên con mình.

Sự tự tin của trẻ là tố chất cần thiết cho thành công trong tương lai. Nhưng sự tư tin ấy sẽ bị giết chết nếu cha mẹ không ngừng so sánh. Việc so sánh con với các bạn khác hoặc các anh chị em khác của trẻ sẽ khiến trẻ cảm thấy bị tổn thương và hạ thấp lòng tự trọng.

Khái niệm “con nhà người ta” chắc chắn được không ít ông bố bà mẹ đem ra để so sánh với con: “Nhìn con nhà ta kìa, vừa học giỏi lại ngoan ngoãn; Con nhìn bạn X nhà bác Y mà xem, bạn ấy học giỏi thế kia mà…”. Những câu so sánh như vậy khiến trẻ cảm thấy xấu hổ và cho rằng bản thân mình không có gì đáng để tự hào và được cha mẹ coi trọng.

Sai lầm thứ 5 : Sắp xếp thời gian biểu cho con quá chặt chẽ

Nhiều người trong số chúng ta nghĩ rằng áp đặt cho trẻ 1 thời gian biểu chặt chẽ sẽ giúp trẻ đi theo đúng lộ trình phát triển, nhưng thực tế trẻ con vẫn là trẻ con, và chúng rất cần những khoảng thời gian được hoàn toàn thoải mái, tự do, không gò ép để vui chơi, sáng tạo.

Có thể bạn cho rằng trẻ còn quá nhỏ để tự đặt ra cho mình 1 thời gian biểu hợp lý. Tuy nhiênn ếu quá ép trẻ vào khuôn khổ mà không quan tâm đến nhu cầu chính đáng của trẻ thì hệ quả tất yếu là sự mệt mỏi, buồn phiền và trẻ không còn hứng thú, nhiệt tình nữa. Chính vì vậy, cha mẹ cần bố trí, sắp xếp cho con thời gian biểu hợp lý và lắng nghe nguyện vọng, mong muốn chính đáng của trẻ.

Sai lầm thứ 6 : Quên dạy trẻ tôn trọng luật lệ và ứng xử văn minh

Đáng buồn là chúng ta cứ mải cho con học văn hóa mà những điều tối thiểu về ứng xử sao cho đúng đắn, văn minh thì lại bỏ quên.

Xả rác ngoài đường, không biết xếp hàng, không giữ vệ sinh chung, không chào hỏi… vẫn tồn tại rất nhiều cách hành xử thiếu tôn trọng luật lệ và không tuân thủ ứng xử văn minh của người Việt Nam. Cha mẹ là người chịu trách nhiệm về việc dạy dỗ con trẻ khi đến nơi công cộng.

Ông cha ta vẫn thường nói “Tiên học lễ – Hậu học văn”, đây là một quan điểm rất đúng đắn đã được phát triển và áp dụng từ xa xưa vậy tại sao chúng ta lại bỏ qua phương pháp dạy con khoa học này?

Muốn để trẻ có một môi trường tốt để phát triển thì chính chúng ta – bậc cha mẹ cần thay đổi ngay bây giờ!

️PHƯƠNG PHÁP DẠY CON CỦA NGƯỜI MỸ

Chúng ta có thể học hỏi phương pháp dạy con cực kì khoa học và hữu hiệu của các bậc phụ huynh nước Mỹ. Nước Mỹ là một quốc gia có nền giáo dục phát triển bậc nhất thế giới, có rất nhiều thiên tài được sản sinh ra từ đất nước này. Để có được thành tựu đó, quá trình học tập là cả một vấn đề, bên cạnh đó phương pháp dạy dỗ con cái của các ông bố bà mẹ mỹ cũng được quan tâm.

Chúng ta phải thừa nhận rằng trẻ con Mỹ luôn rất thông minh, tài năng, tự lập và dũng cảm. Hẳn bạn đã từng ngạc nhiên khi biết trẻ em Mỹ thường ngủ một mình vào ban đêm, đi ra ngoài mà không sợ bóng tối hay côn trùng, thậm chí các bé có thể tự mình sửa chữa những món đồ chơi bị hỏng hoặc tự kiếm tiền chi trả học phí.

Chúng ta cũng thấy những biểu hiện tự lập rất cao của trẻ như: từ nhỏ đã biết tự mặc quần áo, đưa báo đến từng nhà khi trời còn chưa sáng, thậm chí có thể tự đi picnic cùng bạn bè.… Thực ra, có được những phẩm chất này là nhờ phương pháp giáo dục con của người Mỹ.

Người Mỹ dạy trẻ tính tự lập ngay từ nhỏ

Người Mỹ rất coi trọng tinh thần tự lập, mạnh mẽ, độc lập, làm chủ bản thân của mỗi người. Chính vì thế ngay từ khi con của họ còn là những cô bé, cậu bé, họ đã dạy cho trẻ kỹ năng tự phục vụ bản thân, rèn luyện cho trẻ khả năng độc lập và cảm giác về sự thành công, nó không chỉ có lợi cho sự phát triển của trẻ mà còn giúp ích rất nhiều cho chính người lớn.

Những người làm công tác giáo dục mẫu giáo ở mỹ đều được nhấn mạnh việc giáo dục cho trẻ những kỹ năng tự phục vụ. Bất cứ sự chăm sóc nào từ phía người lớn cũng phải tạo cơ hội cho trẻ rèn luyện những kỹ năng hằng này. Đây chính là phương pháp dạy con kiểu mỹ điển hình. Đồng thời cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của gia đình để các kỹ năng mà bé rèn luyện, học tập được thường xuyên thực hành tại nhà.

Các kỹ năng tự phục vụ cơ bản như: buộc dây giầy, mặc quần áo, cài cúc áo, đánh răng, rửa mặt, chải đầu, ăn cơm….tất cả những điều nhỏ này trẻ đều tự giác thực hiện một cách dễ dàng.

Tôn trọng lễ nghi

Tại các trường mẫu giáo Mỹ, ngoài việc dạy dỗ kiến thức giai đoạn đầu cho trẻ, người ta rất coi trọng trong việc dạy dỗ cho trẻ các quy tắc, lễ nghi. Yêu cầu đối với mỗi em là phải nghe theo lời chỉ bảo của các giáo viên chính là bí quyết nuôi dạy con, để con học cách tham gia hoạt động tập thể với những học sinh khác.

Ở nước mỹ, khi có một bạn nhỏ hắt xì, sẽ phải nói với các bạn xung quanh của em rằng: “Xin lỗi!”, ngược lại những người bạn của em sẽ nói: “Chúc phúc cho cậu!”. Điều này đã trở thành một hành vi tự giác của trẻ.

Đối với trẻ em không nghe lời, người ta thường áp dụng phương pháp “phạt ở một mình”. Lý do là, trẻ em ở độ tuổi này sợ nhất là việc phải ở một mình. Hơn nữa, phương pháp này cũng có tính khoa học của nó. Khi trẻ bình tĩnh trở lại, mới giảng giải điều hay lẽ phải cho trẻ hiệu quả sẽ cao hơn rất nhiều.

Các hình phạt hợp lý

Ở Mỹ các trẻ nhỏ thường được cho một khoản tiền tiêu vặt đều đặn vì thế khi trẻ phạm lỗi việc cắt bớt tiền tiêu vặt là một trong những hình phạt “đáng sợ” với các bé. Nếu bé nhà bạn không có khoản tiền tiêu vặt, không sao cả, bạn có thể cắt bớt một số thú vui hay sở thích nào đó của trẻ hằng ngày, chẳng hạn như sở thích xem tivi, dùng máy tính, chơi điện thoại.

Hình phạt này rõ ràng hơn hiệu quả đòn roi, là một trong cách nuôi dạy trẻ được nhiều mà mẹ Mỹ ưa chuộng. Khi áp dụng phương pháp này, mẹ phải cứng rắn, không để chiêu nước mắt của bé làm mẹ dễ mềm lòng nhé. Khoảng 1-2 ngày là trẻ sẽ hiểu ra thôi.

Khen thưởng đúng lúc

Trẻ em Việt Nam thông thường khi phạm lỗi sẽ bị đánh, còn lúc làm được việc tốt lại ít khi được khen thưởng, rõ ràng đây là hành động thiếu công bằng với trẻ. Ngược lại, ở Mỹ cha mẹ thưởng phạt đâu ra đấy.

Chỉ cần một câu khen ngợi, một cái ôm động viên, một cái cỗ tay, bé sẽ thêm vui và có động lực để cố gắng hơn lần sau chính là phương pháp dạy con của người mỹ. Tuy nhiên, mẹ cũng không nên lạm dụng khen thưởng nhiều quá để bé sinh ra nhàm chán.

Nói không với đòi hỏi

Đừng chiều theo ý con bất cứ khi nào – cách dạy con của nười mỹ bởi như vậy chỉ khiến tính ích kỷ, học đòi của con ngày một lớn lên. Thay vào đó, mẹ nên học cách “vô tình” trước những yêu sách của con, chỉ khi thấy thực sự cần thiết mới gật đầu đồng ý.

Tôn trọng ý kiến con trẻ

Trẻ cũng có chính kiến của mình, và ở từng lứa tuổi trẻ sẽ có cách suy nghĩ khác nhau. Vì thế, thay vì tự mình quyết hết mọi chuyện, mẹ nên để con được lựa chọn và quyết định theo ý của mình khi đó là chuyện cần thiết. Dù kết quả đúng hay sai, bé cũng sẽ biết rằng quyết định của mình nhận được sự tôn trọng.

Những phương pháp dạy con này cực kì đơn giản mà lại vô cùng hiệu quả. Con trẻ có phát triển toàn diện hay không? Có được một định hướng tốt cho tương lai hay không? Hay có được những kĩ năng cần thiết phục vụ cho công việc sau này hay không? Phụ thuộc đến 80% vào phương pháp dạy con của chúng ta.

Con trẻ là thế hệ tương lai là niềm hi vọng không chỉ của chúng ra mà của toàn xã hội. Chúng ta, những bậc làm cha làm mẹ có trách nhiệm giáo dục và định hướng cho con ngay từ những bước đầu đời!

Mong rằng qua bài viết này, các bậc phụ huynh sẽ tự tìm thấy cho mình phương pháp dạy con phù hợp nhất để tạo cho trẻ một môi trường tuyệt vời!